Stem

Gebruik je je stem iedere dag? Heb je last van heesheid of schorheid? Word je snel vermoeid bij het spreken? Dit kan een grote belemmering zijn in je dagelijkse leven. Voel je irritatie in het keelgebied? Dan kan de logopedist je vast helpen!

 

Wat kan de logopedist betekenen?

Samen met de logopedist wordt de oorzaak van de klacht onderzocht, behandeld en worden er adviezen gegeven. Indien nodig kan er samenwerking plaatsvinden met andere (para)medici (bv. KNO-arts of fysiotherapeut).

Veranderingen van de stem kunnen ook ontstaan door je manier van ademen en spreken. Een hoge ademhaling kan zorgen voor een gevoel van spanning op de borst, benauwdheid of een drukkend gevoel in de keel. Je kan het gevoel hebben constant naar adem te moeten happen of hard te moeten duwen om te kunnen spreken. Overbelasting van je stem ligt dan op de loer. Een goede adem- en stemtechniek zorgen ervoor dat deze klachten verminderen.

Door een KNO-arts kunnen afwijkingen aan de stembanden worden vastgesteld. Je stem klinkt dan anders dan normaal. Een aantal voorbeelden hiervan zijn: stembandknobbels, -poliepen of -verlammingen. Logopedie helpt om de stem op een gezonde manier te (blijven) gebruiken.

 

Stembandknobbeltjes zijn te vergelijken met eeltplekjes. Meestal worden ze op beide stembanden vastgesteld. Ze ontstaan doordat de stem langdurig op een foutieve manier gebruikt wordt. Er is dan sprake van een disbalans in de stembelasting en de stembelastbaarheid. Het risico op het ontwikkelen van stembandknobbels is groter bij kinderen en beroepssprekers (o.a. leerkrachten). Doordat de stembanden niet langer optimaal kunnen sluiten, ontstaat heesheid en wilde lucht.

 

In tegenstelling tot stembandknobbels, komen stembandpoliepen overwegend op één stemband voor. Stembandpoliepen ontstaan door acute overbelasting. De diagnose wordt meestal gesteld bij volwassenen. Ook hierbij wordt de sluiting van de stembanden belemmerd, waardoor heesheid en instabiliteit hoorbaar zijn. Naast de logopedische behandeling kan een operatieve ingreep nodig zijn om van de stembandpoliep af te komen.

Veelvuldig hoesten, kuchen of keelschrapen is belastend voor je stem. Door de irritatie kunnen stemklachten blijven bestaan. Inzicht in je stemgedrag kan de klachten verminderen.

Ervaar je wel eens het gevoel van een kriebel of een brok in je keel? Regelmatig gaat dit gepaard met (spier)spanning in het keelgebied. Maar vaak is dit niet de enige oorzaak. Samen met de logopedist inventariseer je de beïnvloedende factoren om grip te krijgen op je klacht. Tevens kan manuele facilitatie/therapie ingezet worden.

Stemverandering speelt een belangrijke rol in het transitieproces. Met behulp van verschillende technieken kan op een gezonde manier een nieuwe spreekstijl worden aangeleerd welke passend is bij je persoonlijkheid. Hierbij is veel aandacht voor spreektoonhoogte, intonatie, melodie en articulatie.

Na het doormaken van een coronabesmetting kunnen adem- en stemproblemen ontstaan. Door afname in de (mentale en/of fysieke) conditie, kost het spreken vaak meer energie dan voorheen. Dit kan gepaard gaan met heesheid. Met behulp van een juiste adem- en stemtechniek leer je weer vrijer te spreken zonder dat je vermoeid of hees wordt.